Wat is een depressie en hoe kun je het herkennen?
Voel je je vaak somber en heb je geen interesse of energie meer in activiteiten die je normaal gesproken met veel plezier doet? Dan kan er sprake zijn van depressiviteit. Je kan je dan onzeker voelen, je maakt je zorgen en je bent besluiteloos. Het lijkt alsof al je levenslust ineens verdwenen is. Iedereen heeft wel eens een sombere bui, je kunt dit dan ook niet vergelijken met een depressieve stoornis. De sombere stemming houdt bij een depressieve stoornis veel langer aan. Genieten van simpele, dagelijkse dingen lukt je bijna niet meer. Maar waar komt een depressie nou vandaan? Wat zijn precies de symptomen en wat kun je er zelf aan doen? In dit artikel proberen we je op zoveel mogelijk vragen antwoorden te geven.
Wat zijn veelvoorkomende klachten van een depressieve stoornis?
Een depressieve stoornis kan vele verschillende aanleidingen hebben. Misschien is je relatie verbroken, heb je iemand verloren van wie je veel hield, of ben je ontslagen. Maar ook een verhuizing of de geboorte van je kind kan leiden tot depressieve gevoelens. Depressieve gevoelens kunnen ontstaan naar aanleiding van een ingrijpende levensgebeurtenis of een verlies. En als depressieve gevoelens voorkomen in je familie, dan is de kans dat jij er last van krijgt ook groter.
Mensen die last hebben van depressieve gevoelens vinden zichzelf over het algemeen niets meer waard. Ze zien alles negatief en hebben sombere gevoelens over de toekomst. Alles waar je vroeger zo van genoot kan je nu eigenlijk niets meer schelen. Je slaapt heel erg slecht en voelt je vaak lusteloos. Je hebt nergens zin meer in. Het kost je erg veel moeite om ’s ochtends je bed uit te komen, omdat je zo op ziet tegen de dag. Je hebt elke dag weer het gevoel dat je je door de dag heen moet slepen. Voor je eetlust geldt hetzelfde. Sommige mensen met depressieve gevoelens hebben minder honger, anderen eten juist veel meer dan voorheen. Je interesse in seks wordt ook minder.
Mensen met een depressieve stoornis voelen zich waardeloos en hebben sterk de neiging om veel te piekeren. Ze kunnen zich minder goed concentreren en soms voelt hun situatie zo uitzichtloos, dat ze het leven niet meer zien zitten.
Wat zijn de symptomen?
Volgens het psychiatrische classificatiesysteem, de DSM-5, zijn er een aantal symptomen die kunnen aanwijzen dat je last hebt van een depressieve stoornis. Heb je gedurende twee weken last van minstens vijf van onderstaande symptomen, dan is de kans groot dat je te maken hebt met een depressieve stoornis. De belangrijkste symptomen zijn een depressieve stemming en vermindering van plezier en interesse. Eén van deze twee symptomen moet duidelijk aanwezig zijn.
- Je hebt gedurende de hele dag last van een depressieve stemming (en hebt dit elke dag);
- Je plezier of interesse voor alle activiteiten is duidelijk verminderd. Je hebt hier gedurende de hele dag last van en hebt dit bijna elke dag;
- Je verliest onopzettelijk gewicht, of komt onopzettelijk in gewicht aan, of je hebt een toename of afname van de eetlust.
- Je hebt last van slaapproblemen; je slaapt niet voldoende of je slaapt teveel. Je hebt hier bijna elke dag last van;
- Je voelt je psychomotorisch geremd of juist gejaagd en hebt hier bijna elke dag last van; Je voelt je vermoeid of hebt totaal geen energie meer, je hebt hier dagelijks last van;
- Je voelt je schuldig, terwijl dit niet nodig is, en waardeloos;
- Je kunt je nog maar moeilijk concentreren, je vermogen om te denken is verminderd en je bent besluiteloos;
- Je voelt je wanhopig.
Wat is het verschil tussen somberheid en een depressie?
Niet iedereen die zich somber voelt heeft last van depressiviteit. Iedereen voelt zich wel eens somber en dit gaat vaak na een dag of een paar dagen vanzelf weer over. Het is anders als de sombere gevoelens ten grondslag liggen aan een depressieve stoornis. Als je te maken hebt met een depressieve stoornis worden de sombere gevoelens alleen maar erger en krijg je steeds minder plezier in het leven.
Ook al lijkt het veel op elkaar en zijn mensen snel geneigd om maar te wachten tot het weer overgaat, kan het toch verstandig zijn om op tijd hulp te zoeken. Door vroegtijdig de klachten te herkennen en onderkennen, kan voorkomen worden dat een depressieve stoornis onnodig lang duurt. Het is belangrijk om goed te letten op de signalen die een voorbode zouden kunnen zijn van een depressieve stoornis.
Kun je er zelf iets aan doen?
Als je last hebt van depressieve klachten, spelen futloosheid en negatieve gedachten een grote rol. Je gaat steeds minder doen en je ziet overal als een berg tegenop. Dit zorgt ervoor dat je steeds somberder wordt. Er zijn echter meerdere mogelijkheden om deze somberheid te doorbreken. Allereerst is het belangrijk dat je in actie komt. Ga erop uit, ga sporten en spreek met je vrienden af, ook al heb je er misschien helemaal geen zin in. Door deze dingen te ondernemen krijg je weer ervaringen die plezierig zijn en daar kan je stemming enorm van opknappen.
Heb je het gevoel dat je er niet uit gaat komen in je eentje, zoek dan hulp. Je kunt een afspraak maken met je huisarts, die je wellicht doorstuurt naar een psycholoog. Een goede behandeling houdt zich niet alleen bezig met het bijsturen en verminderen van negatieve gedachten, maar zorgt er ook voor dat je je dag op een goede manier invult. Actief worden is hierbij heel erg belangrijk.
Ook wordt antidepressiva soms ingezet, al zal cognitieve gedragstherapie effectiever zijn op de lange termijn. Heb je echter een zeer ernstige depressie, dan zal het gebruik van een antidepressiva worden aanbevolen.
Voel je je al langere tijd somber, slaap je slecht en kun je niet meer van het leven genieten? Neem dan contact op met je huisarts. Bespreek je klachten en kom samen tot een oplossing hoe hier beter mee om te gaan. De huisarts kan een behandelplan opstellen en je wellicht zelf al een eind op weg helpen, al dan niet met de hulp van een praktijkondersteuner of psycholoog.